Profesor Ada Yonath kierowała dwoma zespołami badaczy – jednym w Instytucie Weizmanna oraz drugim w Instytucie Maxa Plancka w Hamburgu. W 2000r. współpraca tych dwóch grup naukowców zaowocowała rozwiązaniem, po raz pierwszy w historii, kompletnej struktury przestrzennej obu podjednostek rybosomu bakteryjnego. Nic więc dziwnego, że prestiżowy magazyn Science przyznał temu odkryciu miano jednego z najważniejszych osiągnięć 2000 roku.
Zespoły badawcze kierowane przez prof. Yonath jednak na tym nie poprzestały. Zaledwie rok później naukowcy wykazali, że niektóre antybiotyki mają zdolność do unieszkodliwiania baterii chorobotwórczych wykorzystując zdolność do wiązania się do ich rybosomów. Dzięki temu drobnoustroje nie miały możliwości do wytwarzania białek niezbędnych do ich dalszego funkcjonowania.
To odkrycie miało niebagatelne znaczenie dla rozwoju medycyny. Dzięki niemu poznano szczegóły związane z opornością krzyżową bakterii na różne antybiotyki, a także wpłynęło ono na dynamikę opracowywania antybiotyków nowej generacji. Prof. Yonath podczas BioForum 2014, gdzie wygłaszała prelekcję, przedstawiła, w jaki sposób antybiotyki oddziałują na bakterie.
Niezwykle istotnym jest, aby opracować jak najskuteczniejsze antybiotyki. Wynika to z prostej przyczyny. Wiele zgonów w dalszym ciągu jest związanych z infekcjami bakteryjnymi. Skraca to znacznie długość życia człowieka. Niektóre państwa mogą jednak poszczycić się długowiecznością, a są to: Australia, Nowa Zelandia, Japonia, Szwecja, Norwegia i Islandia. Średnia długość życia na ich terytoriach wynosi ponad 80 lat. Istnieją jednak państwa, gdzie obywatele w większości nie dożywają 50 roku życia. "Mozart, Chopin, Kafka, Orwell – oni wszyscy mogliby żyć dłużej, gdyby nie choroby zakaźne. Pomyślmy, czego jeszcze mogli dokonać.". Tymi słowami prof. Ada Yonath chciała w obrazowy sposób ukazać, jak istotne jest opracowanie skutecznych antybiotyków. "Jeśli myślicie, że to my zaczęliśmy wojny, byliśmy ich pomysłodawcami, to jesteście w błędzie. Bakterie rozpoczęły je wcześniej produkując antybiotyki!" – dodaje prof. Yonath.
Jak jednak tak małe cząsteczki, jakimi są antybiotyki radzą sobie z tak dużymi strukturami, jakimi są rybosomy? Otóż antybiotyki wiążą się z centrum aktywnym rybosomów, blokując tym samym produkcję białek. W ten sposób komórka bateryjna nie jest zdolna do dalszego funkcjonowania. Jednak bakterie są w stanie wykształcić antybiotykooporność. Jak tego dokonują? Ich centrum aktywne ulega mutacji, zatem antybiotyk nie jest do niego idealnie dopasowany. O antybiotykooporności mówi się coraz częściej, jako o globalnym zagrożeniu. Należy zatem opracować nowe terapeutyki, które będą mieć szersze spektrum działania, np. blokować i zmieniać miejsce aktywne. Z tego względu, koncerny farmaceutyczne powinny skupić się na opracowywaniu nowych antybiotyków, ponieważ oprócz przyczynienia się do dobra ogólnego, przyniesie im to także korzyść finansową.
Prof Ada E. Yonath jest laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie chemii. Nagrodę otrzymała w 2009 roku dzięki swojej pracy związanej z badaniami nad strukturą i funkcją rybosomu. W czasie, gdy przyznano jej to wyróżnienie pracowała w Instytucie Nauki Weizmanna, gdzie zajmowała się krystalografią. Jest także dyrektorem Helen and Milton A. Kimmelman Center for Biomolecular Structure and Assembly w tymże Instytucie.
BioForum 2014 to trzynasta edycja międzynarodowych targów, w których uczestniczą przedstawiciele nauki i biznesu powiązani z sektorem life science. W tym roku w wydarzeniu weźmie udział liczne grono znanych osobistości z całego świata. Na BioForum 2014 składają się targi wystawiennicze, wykłady i spotkania B2B pomiędzy ludźmi szukającymi nowych form współpracy z innymi firmami. Dodatkowo uczestnicy mają możliwość wzięcia udziału w warsztatach przygotowanych przez eksperta z RCA Inc. Impreza odbyła się w Łodzi, 28 i 29 maja.
Więcej informacji o tym wydarzeniu można znaleźć na jego oficjalnej stronie internetowej:http://cebioforum.com/
Marta Łucka, Biotechnologia.pl
