Ochrona układu oddechowego jest równie ważna przy pracy z materiałem zakaźnym. Chodzi o to aby uniemożliwić wniknięcie drobnoustrojów do organizmu. Wyróżniamy następujące typy ochrony układu oddechowego: półmaskę (osłania nos i usta) oraz maskę (chroni oczy, nos i usta). Niektóre substancje lotne mogą nie tylko podrażniać układ oddechowy, ale również oczy. W takich przypadkach konieczne jest stosowanie maski, a nie półmaski.
Najważniejszą częścią maski/półmaski jest filtropochłaniacz, który może pełnić różny charakter ochrony. Filtropochłaniacze są oznaczane w następujący sposób:
- A – gazy i pary związków organicznych o punkcie wrzenia >65°C
- B – gazy i pary nieorganiczne np. chlor, siarkowodór i cyjanowodór
- E – dwutlenek siarki i chlorowodór
- K – amoniak
- CO – tlenek węgla
- Hg – pary rtęci
- NO – związki azotu, w tym tlenek azotu
- Reactor – jod radioaktywny, w tym jodek metylu
- P – pyły
Niektóre firmy stosują inny rodzaj oznakowania ochrony dróg oddechowych. Należy wtedy zapoznać się z katalogiem w celu wybrania odpowiedniej ochrony.
Większość pochłaniaczy posiada związek reaktywny np. węgiel aktywny, który reaguje ze szkodliwymi gazami wiążąc je i oczyszczając tym samym powietrze. Pochłaniacze różnego rodzaju mogą być zestawiane ze sobą, co zapewnia ochronę przed wieloma gazami szkodliwymi. Filtrowa część może stanowić np. filtr biologiczny, który może zatrzymywać drobnoustroje.
Podczas zakupu półmaski/maski oprócz wiedzy przed czym chcemy się uchronić, potrzebna jest nam również wiedza w takim stężeniu może być gaz szkodliwy. Ze względu na to kryterium wyróżniamy następujące klasy pochłaniaczy:
Klasa |
Koncentracja gazu przed jaką chroni |
Wydajność |
Klasa 1 |
1000 ppm (0,1%) |
niska |
Klasa 2 |
5000 ppm (0,5%) |
średnia |
Klasa 3 |
10000 ppm (1%) |
wysoka |
Filtry zapewniające ochronę przed aerozolami oraz mikroorganizmami dzielimy ze względu na ich skuteczność:
Klasa |
Skuteczność filtracji |
NDS (Najwyższe Dopuszczalne Stężenie czynnika szkodliwego) |
Klasa 1 (P1) |
80% |
≥2mg/m3 |
Klasa 2 (P2) |
94% |
≥0,05mg/m3 |
Klasa 3 (P3) |
99,95% |
≥0,05mg/m3 |
Należy pamiętać, że filtropochłaniacz należy zmianie po wyznaczonym przez producenta czasie użycia np. filtr chroniący przed parami rtęci typu Hg-P3 można używać maksymalnie 50 godzin. Niektóre maski posiadają bardzo duże filtropochłaniacze, które trzeba nosić na pasku. Jest on połączony wężykiem do maski. Tego typu sprzęt zapewniają ochronę najwyższego stopnia i może być używany podczas usuwania azbestu z budynków.
Półmaski mogą być jednorazowe lub wielorazowe. Te ostatnie posiadają wymienne filtropochłaniacze, które swoim wyglądem przypominają małe puszki. Maski są zawsze wielorazowe, ponieważ nie zużywa się ochrona oczu.
Bardzo ważne jest, aby zwracać uwagę przed założeniem czy maska/półmaska jest kompletna i nieuszkodzona. W przypadku uszkodzenia należy ją bezzwłocznie wymienić. Po założeniu maski należy sprawdzić czy przylega prawidłowo do twarzy, tak aby uniemożliwiać inny napływ powietrza niż przez filtropochłaniacz.
Katarzyna Sobierajczyk
Źródła:
http://www.labmanager.com/lab-health-and-safety/2014/04/breath-of-fresh-air#.VLkFucm9HRR
http://www.oxyline.eu/dopasowanie-do-twarzy.html
http://www.oxyline.eu/images/normy.jpg
http://www.oxyline.eu/images/oznaczenia-kolorystyczne-filtrow.jpg
http://www.oxyline.eu/images/tabela.jpg